Τρίτη 4 Ιουνίου 2019

Η εκπαίδευση σε μια πολυπολιτισμική κοινωνία

από την Αθηνά Κεχαγιά

Η πρώτη δραστηριότητα του προγράμματος μας στο Πόρτσμουθ αφορούσε την παρακολούθηση της διάλεξης με θέμα «Εκπαίδευση εκπαιδευτικών σε μια πολυπολιτισμική κοινωνία» του κ. Taiwo Ayodele, καθηγητή του Πανεπιστημίου του Πόρτμουθ. Ο κ. Taiwo έχει ένα πλούσιο βιογραφικό με διδακτορικό στην Τεχνητή Νοημοσύνη και ερευνητικό υπόβαθρο σε θέματα του τομέα της Πληροφορικής, όπως της Διαχείρισης Γνώσης, της Μηχανικής Μάθησης, των Νευρωνικών Δικτύων, της Ηλεκτρονικής Μάθησης, της Ασφάλειας των Δικτύων και έχει μεγάλο ενδιαφέρον για το σχεδιασμό και την εκτέλεση σημαντικών έργων πληροφορικής. Διδάσκει σε προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς φοιτητές, είναι σύμβουλος σε επιχειρήσεις και είναι ομιλητής στα κολέγια του Ηνωμένου Βασιλείου σε θέματα που σχετίζονται με την περιοχή έρευνας και συμβουλευτικής. 





Η διάλεξη του κ. Taiwo πραγματοποιήθηκε σε δύο μέρες του προγράμματος στα γραφεία του φορέα υποδοχής Training Vision.  Αρχικά δόθηκε από τον ομιλητή ο ορισμός της πολυπολιτισμικής κοινωνίας ως μιας χώρας, ή πόλης ή περιβάλλοντος, όπου ο καθένας μπορεί να εκφράσει ελεύθερα τη γλώσσα, την ενδυμασία, τη διατροφή, τη θρησκεία, τα έθιμα κ.α. χωρίς δίωξη, ενώ την ίδια στιγμή μαθαίνει την εγχώρια γλώσσα και ζει στα πλαίσια των κανόνων νομιμότητας της χώρας που επέλεξε, συμπεριλαμβανομένων και των ελευθεριών που δίνονται στις γυναίκες και στα παιδιά σε αντίθεση με τη δική του κουλτούρα.
Επισημαίνοντας λέξεις κλειδιά στο ζήτημα παρουσιάστηκαν σχετικοί ορισμοί: 
  • Η πολυπολιτισμική κοινωνία είναι το καθεστώς ύπαρξης διαφορετικών εθνικών, φυλετικών, θρησκευτικών ή πολιτισμικών ομάδων που συνυπάρχουν αρμονικά στην ίδια κοινωνία.
  • Ο εθνικός διαχωρισμός είναι η συσπείρωση ανθρώπων με τα ίδια εθνικά ή πολιτισμικά χαρακτηριστικά σε ξεχωριστές κατοικημένες περιοχές στην πόλη.
  • Αιτών άσυλο είναι κάποιος ο οποίος έχει διωχθεί από τη χώρα του για να βρει ασφαλή τόπο αλλού. Σύμφωνα με τη Σύμβαση για τους Πρόσφυγες (1951), ο αιτών άσυλο μπορεί να διακατέχεται από φόβο για δίωξη από τη χώρα προέλευσης του για αίτια όπως οι πολιτικές θέσεις, η εθνότητα, η θρησκεία, η φυλή/εθνικότητα ή η συμμετοχή σε ιδιαίτερες πολιτικές ομάδες.
Στη συνέχεια ο ομιλητής ανέλυσε την έννοια της πολυπολιτισμικότητας. Έτσι η πολυπολιτισμικότητα μπορεί να οριστεί η πολιτισμική «ποικιλία» ή η εξέλιξη της, όπου διαφορετικές εθνικότητες συνυπάρχουν. Μπορεί επίσης να παραπέμπει σε πολιτική ενσωμάτωσης που υιοθετεί το πολιπολιτισμικό κράτος.
Στην περίπτωση του Ηνωμένου Βασιλείου η πολυπολιτισμικότητα αναπτύχθηκε μέσω της μετανάστευσης. Διαχρονικά παρουσιάστηκαν οι κυριότερες ροές τα τελευταία 200 έτη. 
  • Το 19ο αιώνα έφτασαν Εβραίοι από τη Ρωσία και την Πολωνία λόγω δίωξης και κάτοικοι από την Ιρλανδία λόγω φτώχειας από αγροτικές περιοχές.
  • Τη δεκαετία 1930 – 40 Εβραίοι και Πολωνοί κατέφυγαν στη Βρετανία λόγω του φασισμού και του Β Παγκοσμίου Πολέμου. 
  • 1948 -50: Εργάτες από την Καραϊβική προσκλήθηκαν για να ανοικοδομηθεί η Βρετανία μετά τον πόλεμο κυρίως σε δημόσιες υπηρεσίες - έργα. 
  • 1950-60: Ασιάτες από Ινδία, Πακιστάν και Μπαγκλαντές λόγω φτώχειας φτάνουν αναζητώντας εργασία σε δημόσιες υπηρεσίες και στη βιομηχανία κλωστοϋφαντουργίας.
  • Δεκαετία 1970: Άνθρωποι από την Ανατολική Αφρική και Ασία ξεφεύγουν από διώξεις και τον πόλεμο του Βιετνάμ. 
  • 1980 – 90: Πρόσφυγες από την Ανατολική Ευρώπη δραπετεύουν από τον πόλεμο και τις πολιτικές αναταραχές στη Ρουμανία και τη Γιουγκοσλαβία.
  • Από το 1990 και έπειτα υπάρχει αύξηση των αιτούντων άσυλο
  • Δεκαετία 2000: Σημειώνεται μετανάστευση από την Ανατολική Ευρώπη λόγω της διεύρυνσης της ΕΕ
  • 21ος αιώνας: Μετανάστευση από την ΕΕ, την Ασία, την Αφρική και τον υπόλοιπο κόσμο.
Μετά την ιστορική εξέλιξη της μετανάστευσης στο Ηνωμένο Βασίλειο, παρουσιάστηκαν οι αλλαγές στην πολυπολιτισμική κοινωνία σε κάθε τομέα.
  1. Οικονομικά ζητήματα. 
Σημειώθηκαν τα εξής:
    • Υπήρξε νομοθεσία σχετικά με την καταπολέμηση του ρατσισμού, των προκαταλήψεων και την υποστήριξη για τα δικαιώματα στην εργασία και τις ίσες ευκαιρίες. Σε αντίθεση με αυτό, το κόστος για κρατικές παροχές σε αυτό τον τομέα προκάλεσε δυσαρέσκεια και φυλετική αδιαλλαξία. Αυτό αποτελεί και μειονέκτημα της αλλαγής αυτής. 
    • Το 2012 υπολογίζεται πως η καθαρή φορολογική εισφορά των μεταναστών στην οικονομία της χώρας ήταν 4,5£ εκατομμύρια το χρόνο και ότι η αύξηση του πληθυσμού κατά 3% μέσω της μετανάστευσης μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση του ΑΕΠ κατά 2,25 – 2,5%.
    • Υπάρχει διαφορά στην επίδοση μεταξύ των εθνικοτήτων. Πχ. Άνθρωποι από το Μπαγκλαντές δεν έχουν υψηλά εισοδήματα, ενώ Αμερικάνοί και Αυστραλοί τείνουν να έχουν. Επίσης οι μετανάστες κάνουν επαγγέλματα που οι ντόπιοι δεν κάνουν. 
  1. Στέγαση
Οι μετανάστες στεγάζονταν σε ενοικιαζόμενα σπίτια στις περιοχές των κεντρικών πόλεων. Οι εθνικές μειονότητες δεν μπορούσαν να επιτύχουν εξασφάλιση στεγαστικών δανείων, πράγμα που σημαίνει ότι υποχρεώνονται να χρησιμοποιούν λιγότερο συμβατικά αλλά πιο ακριβά δάνεια και να έχουν πιο δαπανηρές πηγές χρηματοδότησης. Έχουν υποστεί διακρίσεις στην πρόσβαση εύρεσης κατοικίας στην τοπική κοινωνία για τον «εξορθολογισμό του οικιστικού χώρου». Πιο πρόσφατα έχει αυξηθεί η κατοχή ιδιοκτησίας και τα πιο πλούσια άτομα έχουν μετακινηθεί σε προαστιακές περιοχές. Ωστόσο ο γεωγραφικός διαχωρισμός συνεχίζει να υπάρχει.
  1. Εκπαίδευση 
Οι εκπαιδευτικές απαιτήσεις είναι η παροχή μαθημάτων Αγγλικών και δίγλωσσων προγραμμάτων για γονείς και παιδιά. Σε ορισμένες περιοχές έχουν τροποποιηθεί τα σχολικά γεύματα, τα προγράμματα διακοπών και τα σχολικά προγράμματα για να αντικατοπτρίζουν τη νέα σύνθεση των σχολείων. Λόγω της ποικιλομορφίας του μορφωτικού επιπέδου των διαφόρων μειονοτήτων υπάρχουν διάφορα στοιχεία που εξετάζονται. Σημειώνονται για παράδειγμα πως τα παιδιά από την Καραϊβική ή από τη μαύρη φυλή υποβαθμίζονται σε σχέση με το λευκό πληθυσμό ή τις άλλες μειονότητες και πως οι επιδόσεις των παιδιών από την Ινδία, το Πακιστάν και την Κίνα είναι πιο καλές κατά μέσο όρο από εκείνες του λευκού πληθυσμού. 
4. Υπηρεσίες υγείας
 Στην τοπική κοινωνία εκφράζονται ανησυχίες για παιδικές ασθένειες και φόβοι ανοσοποίησης. Αυτό μπορεί να προκαλέσει διάφορα θέματα αλλά με  την αύξηση του γραμματισμού και της εκπαίδευσης προγραμμάτων ανοσοποίησης, οι ανησυχίες είναι λιγότερες. Ωστόσο πολλές ομάδες εθνικών μειονοτήτων εξακολουθούν να μένουν σε υποβαθμισμένες περιοχές πόλεων όπου η συγκέντρωση μεταδοτικών ασθενειών είναι υψηλότερη. 
5. Γλώσσα
Οι νέοι μετανάστες δυσκολεύονται να βρουν δουλειά αν δε γνωρίζουν Αγγλικά. Αυτό  αποτελεί ιδιαίτερα πρόβλημα για τις γυναίκες που περιορίζονται στο σπίτι και εξαρτώνται από οικογενειακές δεσμεύσεις, θρησκευτικές ή πολιτισμικές πεποιθήσεις. Σημειώθηκε επίσης πως τα παιδιά της δεύτερης γενιάς μεταναστών, εκπαιδευόμενα στο Ηνωμένο Βασίλειο μεγαλώνουν μιλώντας Αγγλικά και μπορεί να έχουν διαφορετικές προσδοκίες από τους γονείς τους. Ενσωματώνονται πληρέστερα αλλά αυτό μπορεί να προκαλέσει εντάσεις αν υιοθετήσουν τον πολιτισμό της χώρας υποδοχής.
  1. Θρησκεία
Πολλοί μετανάστες ακολουθούν μια διαφορετική θρησκεία από αυτή της χώρας τους, γεγονός που οδηγεί σε προστριβή. 
  1. Άλλα κοινωνικά ζητήματα
    • Πιθανή πίεση σε οικονομικό επίπεδο σε δημόσιες παροχές (υγεία, εκπαίδευση, κοινωνικές υπηρεσίες)
    • Οι ομάδες μεταναστών είναι συχνά ευπρόσδεκτες από τις κοινότητες υποδοχής τους και μπορούν να θεωρηθούν θετική επιρροή στην παροχή αναγκαίου εργατικού δυναμικού αλλά και στην εισροή θετικών στοιχείων στην ένδυση, τη γλώσσα κα τη διατροφή.
    • Οι εθνικές ομάδες μπορούν να απομονωθούν από την κοινωνία και να συσπειρωθούν με αποτέλεσμα την εχθρότητα μεταξύ κοινοτήτων που μπορεί να οδηγήσει σε πολιτικό και θρησκευτικό εξτρεμισμό. Σημειώθηκε ότι θρησκευτικές και πολιτικές ομάδες και από την τοπική κοινωνία και από τους μετανάστες μπορούν να προσπαθήσουν να προωθήσουν την αμοιβαία κατανόηση και να μειώσουν τις συγκρούσεις. 

Το παράδειγμα του Λονδίνου
Περπατώντας κανείς στο Λονδίνο θα συναντήσει ανθρώπους πολλών εθνικοτήτων. Στο Λονδίνο μιλούνται πάνω από 200 γλώσσες και η ποικιλομορφία πολιτισμών δε μπορεί να προσδιοριστεί. Η πόλη φιλοξενεί πάνω από 300 εθνικότητες που έχουν διαμορφώσει τον πολιτισμό που βλέπουμε σήμερα.  Ωστόσο δεν είναι μόνο το Λονδίνο που θεωρείται πολυπολιτισμική πόλη. Το Τορόντο, το Μαϊάμι, το Σίδνευ και η Νέα Υόρκη διακρίνονται ανάμεσα στις πέντε πιο κοσμοπολίτικες πόλεις. 
Ο ομιλητής προχωρώντας σε συζήτηση προσπάθησε να συνοψίσει και τα σημεία του ερωτήματος αν είναι καλό ή κακό μια πόλη να είναι πολυπολιτισμίκή. Υπάρχουν πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα που πρέπει να υπολογίζονται σε οποιοδήποτε εγχείρημα. Όσον αφορά την Εκπαίδευση σημειώθηκε πως υπάρχουν αλλαγές στην ύλη των θεμάτων όπως η Ιστορία, η οποία πρέπει να φιλοξενήσει μια πιο ολοκληρωμένη και ευρύτερη εκδοχή των προηγούμενων γεγονότων. Αυτό δίνει στα παιδιά την αφορμή να μάθουν διάφορες προοπτικές για ένα θέμα και να αναπτύξουν μια στάση ενάντια στο ρατσισμό. 
Πλεονέκτημα στον επαγγελματικό τομέα είναι πως οι εργαζόμενοι που προέρχονται από διαφορετικούς πολιτισμούς μπορούν να συνεισφέρουν πολλαπλά. Σε μία οποιαδήποτε ανάθεση εργασίας το μίγμα της πολιτισμικής εμπειρίας βοηθά στην επίλυση προβλημάτων με τη σύνθεση διαφορετικών δυνάμεων. Έχοντας μια ποικιλόμορφη ομάδα εργαζομένων, εμπλουτίζεται για παράδειγμα το περιβάλλον γραφείου και βελτιώνεται η κουλτούρα στην εργασία. 
Οι πολυεθνικές εταιρίες ως γίγαντες των βιομηχανιών που μεταβάλλονται γρήγορα στην κατασκευή καταναλωτικών αγαθών, έχουν ωφεληθεί από την παγκοσμιοποίηση. Απασχολούν μεγάλο πληθυσμό σε αυτές τις εταιρίες που βρίσκεται σε διαφορετικές χώρες. Αυτό τους βοηθά να εξαπλωθούν σε παγκόσμιες αγορές, να αυξήσουν την πελατειακή τους βάση ανάμεσα σε πολλά κράτη και να κερδίζουν εύκολα. Αξιοσημείωτο είναι ότι οι πολυεθνικές χώρες φιλοξενούν μετανάστες που πολλοί από αυτούς έχουν υψηλές δεξιότητες. Για παράδειγμα, φοιτητές που έρχονται από την Ασία στις Ηνωμένες Πολιτείες για εκπαίδευση υψηλού επιπέδου αποτελούν εργατικό δυναμικό της χώρας. 
Τα μειονεκτήματα που διατυπώθηκαν ξεχωριστά είναι ο φόβος της επιρροής και ο κίνδυνος κοινωνικών συγκρούσεων. Αυτό σημαίνει πως ζώντας σε μια πολυπολιτισμική κοινωνία ακόμη και σε μια κοσμοπολίτικη πόλη, υπάρχει φόβος πως οι άνθρωποι μειονοτικών ομάδων θα χάσουν την εθνοτική ταυτότητα του τρόπου ζωής τους. Επηρεάζονται από άλλες κουλτούρες και κατά καιρούς οι πολίτες δημιουργούν μια προστατευτική τάση απέναντι τους. Ο κίνδυνος κοινωνικών συγκρούσεων συμβαίνει λόγω διαφορών στις θρησκευτικές πεποιθήσεις και πρακτικές. Πράξεις θρησκευτικού περιεχομένου ή ορισμένοι τρόποι ζωής μπορούν να προκαλέσουν ρήξη μεταξύ δύο ή περισσότερων ομάδων. Ωστόσο σε χώρες που υιοθέτησαν την πολυπολιτισμικότητα ως ολοκληρωμένη πολιτική, παρατηρήθηκε πως οι συγκρούσεις προέκυψαν κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης και λόγω έλλειψης κοινωνικών προγραμμάτων. 

Παραδείγματα κρατών που έκαναν πράξη την πολυπολιτισμικότητα
Καναδάς: Υιοθέτησε επίσημα την πολυπολιτισμικότητα το 1971. Αυτή βασίζεται στην αρχή του δικαιώματος της ιθαγένειας από τη γέννηση. Επιπλέον ο νόμος για την ιθαγένεια του 1988 ορίζει πως όλα τα μέλη της κοινωνίας έχουν την ελευθερία να διατηρούν κα να μοιράζονται πολιτισμικές κληρονομιές. Επίσης ενθαρρύνει την προστασία των μητρικών γλωσσών τους. Και ζητά από τις ομοσπονδιακές υπηρεσίες να προωθούν ίσες ευκαιρίες απασχόλησης. 

Αυστραλία: Θεωρεί η ίδια των εαυτό της ως κράτος μεταναστών και η πολυπολιτισμικότητα βασίζεται επίσης στο δικαίωμα  της ιθαγένειας από τη γέννηση. Η εύκολη διαδικασία πολιτογράφησης των μεταναστών έχει καθιερωθεί πολύ καιρό. Η κυβέρνηση πιστεύει πως η πολυπολιτισμικότητα έχει ενισχύσει την αυστραλιανή κοινωνία. 

Σουηδία: Σε αντίθεση με τις παραπάνω χώρες, στη Σουηδία ισχύει το δικαίωμα εξ αίματος, το οποίο επεκτείνει το δικαίωμα της ιθαγένειας μόνο εάν ο ένας ή οι δύο γονείς είναι πολίτες της χώρας. Ωστόσο οι διαδικασίες πολιτογράφησης είναι ευκολότερες.

Άλλα παραδείγματα πολυπολιτισμικών κοινωνιών περιλαμβάνουν τη Ινδία, τη Βρετανία και τις ΗΠΑ. 


Συμπερασματικά σημειώθηκε πως η πολυπολιτισμικότητα είναι ένα μωσαϊκό πολιτισμών, όπου διαφέρει πολύ από χώρα σε χώρα, όμως είναι σημαντικό να διατηρείται η ισορροπία και η ειρηνική συνύπαρξη σε μια κοινωνία. Στη Βρετανία η πολιτιστική ευαισθητοποίηση και η κατάρτιση διαδίδονται για να διατηρηθεί ένα υγιές εργατικό δυναμικό. Επίσης γίνονται προγράμματα ανταλλαγής με διάφορες χώρες για να συμβάλλουν στην αλλαγή οπτικής ως προς τους άλλους πολιτισμούς. 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου